Behandelmethoden
Waarom psychotherapie?
Oude overlevingsstrategieën die als kind nodig zijn geweest om aandacht te krijgen of om je veilig te voelen, kunnen in het huidige leven nog steeds doorwerken terwijl ze niet meer nodig zijn of zelfs blokkeren. Je manier van denken, voelen of bewegen kan nog steeds de regels volgen van de oude wetten die het kind begrepen heeft. Deze patronen kunnen bewust of onbewust zijn. Ze kunnen het met elkaar eens zijn of lijnrecht tegenover elkaar staan.
De meeste psychische klachten zijn het resultaat van op elkaar inwerkende factoren, zoals aanleg, gezin van herkomst, algemene omstandigheden van vroeger, overlevingsstrategieën en huidige (gezins)omstandigheden. Psychotherapie helpt je enerzijds met het hanteren van de aanmeldingsklachten en anderzijds met onderzoeken en aanpassen van onderliggende (overlevings)strategieën.
Ik werk met verschillende vormen van psychotherapie:
Sensorimotore psychotherapie
Sensorimotore psychotherapie (SMP) benadrukt de rol van het lichaam, de lichamelijke ervaringen en manier van bewegen bij het in standhouden van overlevingsstrategieën en bij traumaverwerking.
SMP biedt lichaamsgerichte, nonverbale oefeningen om contact te maken met deze kant van de overlevingsstrategie. Blokkerende patronen kunnen worden ontdekt en losgelaten. Gezonde, creatieve, op ontwikkeling gerichte behoeften en impulsen kunnen worden ontdekt en toegelaten.
Het lichaam speelt een uitermate belangrijke rol bij traumaverwerking. Veel van de spanning en de pijn zit erin opgeslagen. Via het lichaam kan de spanning worden opgespoord en worden losgelaten.
Daarnaast leert deze therapie je gebruik te maken van de fysieke hulpbronnen. Het lichaam kan een krachtbron zijn of worden waarop men kan (leren) vertrouwen. Zo gaat de ademhaling altijd door, het hart blijft kloppen en de voeten kunnen je altijd steun geven op de vloer. Het bewust worden van de kracht en stabiliteit van je lichaam kan een anker worden voor wisselende stemmingen of gedachten.
Mindfulness of aandachttraining
Mindfulness werkt direct aan de bewustwording en training van je aandachtsveld. De rol van aandacht wordt vaak onderschat: Zonder aandacht geen verandering. Je patroon van aandacht kan een rol spelen bij de instandhouding van klachten.
Bij het terugkerende depressieve klachten en angstklachten is deze therapie zeer efficiënt, blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Het kan in een groep worden gevolgd en individueel. Bij mij kan de therapie individueel worden gevolgd, voor een groepstraining zal ik verwijzen. Het kan een therapie apart zijn of aanvullend bij bijvoorbeeld schematherapie. De keuze is afhankelijk van de wensen en problematiek van de cliënt.
EMDR
EMDR is een nonverbale therapeutische methode om de spanning rondom een trauma te verminderen en de overtuigingskracht van het disfunctionele schema te veranderen.
EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing en is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van een schokkende ervaring, zoals een ongeval, seksueel geweld of een geweldsincident. Bepaalde gebeurtenissen kunnen diep ingrijpen in het leven van mensen. Bijvoorbeeld pestervaringen, emotionele verwaarlozing of akelige ervaringen op medisch gebied.
Een groot deel van de getroffenen ‘verwerkt’ deze ervaringen zonder dat er zich klachten ontwikkelen. Bij anderen ontstaan er wel psychische klachten, soms plotseling jaren na de ingrijpende gebeurtenis. Vaak gaat het om herinneringen aan de schokkende gebeurtenis die zich blijven opdringen, waaronder angstaanjagende beelden (herbelevingen, flashbacks) en of nachtmerries. Andere klachten die vaak voorkomen zijn schrik- en vermijdingsreacties. Men spreekt dan meestal van een ‘posttraumatische stress-stoornis’ (PTSS). EMDR is bedoeld voor de behandeling van mensen met PTSS en andere traumagerelateerde angstklachten. Dit zijn klachten die zijn ontstaan als direct gevolg van een concrete, akelige gebeurtenis, waarbij het denken eraan nog steeds een emotionele reactie oproept.
Door middel van EMDR neemt de kracht en emotionele lading van een nare herinnering af.
EMDR kan een behandeling op zich zijn of een onderdeel van een langer durende psychotherapie, als de cliënt voldoende draagkracht heeft om deze therapie te ontvangen.
Schematherapie
Schematherapie (SFT) is een therapievorm die helpt om disfunctionele, hardnekkige overlevingsstrategieën te veranderen. Er wordt gewerkt met steeds terugkerende moeilijk te veranderen gedachten (schema’s) over jezelf, de wereld en de ander en met de modi (het gedragspatroon) die zo’n schema in de praktijk brengt. In de therapie wordt je je bewust van hoe het starre patroon je blokkeert, verken je de oorsprong en de noodzaak ervan, en gaandeweg zoek je en oefen je met nieuwe patronen die beter aansluiten bij jou als persoon en bij de omgeving van nu. Je leert voelen wat je behoefte is en je leert op een gezondere manier daarvoor op te komen.
Cognitieve gedragstherapie
Cognitieve gedragstherapie wordt met name toegepast bij stemmingsstoornissen (bijvoorbeeld depressie), angststoornissen, eetstoornissen en somatoforme stoornissen (onverklaarbare lichamelijke klachten). Bij deze therapievorm wordt ervan uitgegaan dat een gebeurtenis, gedachten, gevoelens en gedrag met elkaar verbonden zijn.
Door een negatieve ervaring kan iemand negatieve gedachten over zichzelf, anderen en de wereld ontwikkelen. Tijdens de therapie gaat de therapeut met de persoon in gesprek over de mate waarin deze gedachten op realiteit berusten. Het accent ligt op het aanleren van alternatieve, ‘realistische’ gedachten.
Door het veranderen van de denkbeelden kan de gevoelstoestand in positieve zin veranderen. Dit heeft weer positieve gevolgen voor het doen en laten van de persoon waardoor de klachten afnemen. Er wordt gewerkt met huiswerkopdrachten en oefeningen waardoor de cliënt zelf een grote bijdrage levert aan de therapie en zo leert effectief angst en depressie onder controle te krijgen.